De Braziliaanse oud-president Jair Bolsonaro is dit weekend begonnen aan het uitzitten van zijn
gevangenisstraf van 27 jaar. Het Hooggerechtshof achtte hem schuldig aan het leiden van een
poging tot staatsgreep na zijn verkiezingsnederlaag in 2022, het ondermijnen van de
democratische rechtsstaat en betrokkenheid bij een gewapende criminele organisatie.
De 70-jarige Bolsonaro werd zaterdag overgebracht naar het federale politiebureau in Brasília.
De overplaatsing volgde nadat hij probeerde zijn elektronische enkelband open te breken, wat
volgens rechters duidde op vluchtgevaar. Bolsonaro verklaarde dat hij te kampen had met
hallucinaties.
Aanvankelijk mocht Bolsonaro zijn beroep onder huisarrest afwachten, maar nu zijn alle
rechtsmiddelen uitgeput, moet hij zijn straf volledig uitzitten. Een verzoek van zijn advocaten
om vanwege gezondheidsredenen thuis te worden vastgehouden, werd afgewezen. Vanwege
veiligheidsrisico’s is hij ondergebracht in een speciale cel van ongeveer twaalf vierkante meter,
uitgerust met airconditioning, een eigen badkamer, een bed en een tv. Contact met andere
gedetineerden is uitgesloten.
Naast Bolsonaro zijn ook meerdere voormalige hoge functionarissen gearresteerd. Twee
generaals verblijven in een militaire gevangenis, voormalig minister van Justitie Anderson Torres
zit vast in Brasília, en ex-minister van Defensie en beoogd vicepresident Braga Netto is eveneens
gedetineerd. Een admiraal is overgebracht naar een marinegevangenis. Voormalig
veiligheidschef en parlementslid Alexandre Ramagem is voortvluchtig en zou zich volgens
Braziliaanse media in de Verenigde Staten bevinden.
Bolsonaro behoudt ondanks zijn veroordeling steun bij een aanzienlijk deel van de bevolking.
Zijn bondgenoot Donald Trump sprak van een “heksenjacht”. Tijdens het proces voerden de
Verenigde Staten de importtarieven voor Brazilië tijdelijk op tot 50 procent; die verhogingen zijn
inmiddels grotendeels teruggedraaid na overleg tussen president Lula en Trump tijdens de
ASEAN-top.
Het vonnis wordt gezien als historisch: nooit eerder werd een Braziliaanse oud-president tot een
dergelijke straf veroordeeld wegens een poging tot staatsgreep. Analisten verwachten dat de zaak
nog lange tijd zal doorwerken in de Braziliaanse politiek.