De Britse regering heeft aangekondigd Palestina in september officieel te zullen erkennen als
soevereine staat, tenzij Israël op korte termijn concrete stappen onderneemt om het humanitaire
lijden in Gaza te verlichten. Deze opmerkelijke aankondiging komt te midden van toenemende
internationale verontwaardiging over de rampzalige situatie in Gaza, waar volgens een nieuw
rapport hongersnood dreigt.
Premier Keir Starmer sprak dinsdag afzonderlijk met de Israëlische premier Benjamin
Netanyahu en de Palestijnse president Mahmoud Abbas. De gesprekken gingen vooraf aan de
bekendmaking van het dreigement met erkenning. Starmer waarschuwde dat erkenning
onafwendbaar is als Israël niet:
- het humanitaire lijden aanzienlijk verlicht;
- akkoord gaat met een onmiddellijk en duurzaam staakt-het-vuren;
- stopt met annexatiebeleid op de Westelijke Jordaanoever;
- en zich duidelijk uitspreekt voor een twee-statenoplossing.
Felle Israëlische reactie
De Israëlische regering reageerde scherp. Premier Netanyahu uitte zijn woede via X (voorheen
Twitter): “Starmer beloont Hamas’ monsterlijke terreur en straft de slachtoffers. Een
jihadistische staat aan onze grens is vandaag een bedreiging voor Israël en morgen voor het
Verenigd Koninkrijk.”
Ondanks de kritiek blijft Downing Street bij het standpunt dat de situatie in Gaza een grens heeft
bereikt waarop stilzitten moreel onverantwoord is. Starmer verklaarde tegenover zijn kabinet:
“Het VK kan deze catastrofe niet langer negeren.” Eerder had ook Frankrijk aangekondigd
Palestina in september te willen erkennen, waarmee de diplomatieke druk op Israël verder
toeneemt.
Humanitaire crisis in Gaza
De situatie in Gaza is volgens internationale organisaties nijpend. De Integrated Food Security
Phase Classification (IPC) waarschuwt dat Gaza zich in een stadium bevindt waarin hongersnood
op elk moment officieel kan worden vastgesteld. Volgens het rapport zijn in grote delen van het
gebied de drempels voor hongersnood reeds overschreden, met als gevolg wijdverspreide
ondervoeding, ziekten en sterfgevallen.
Gezondheidsautoriteiten in Gaza melden dat inmiddels 147 mensen zijn overleden aan
ondervoeding, waaronder 88 kinderen. De meeste van deze sterfgevallen vonden plaats in de
afgelopen weken. Ondanks Israëlische toezeggingen voor humanitaire pauzes blijft de toegang
tot voedselhulp beperkt. De VN meldt dat benodigde vergunningen voor levering van
hulpgoederen vaak uitblijven.
Meest dodelijke conflict sinds 1948
Sinds het begin van de oorlog in oktober 2023 zijn volgens gezondheidsinstanties in Gaza meer
dan 60.000 Palestijnen omgekomen door Israëlische aanvallen. Duizenden lichamen liggen
vermoedelijk nog onder het puin. De cijfers worden grotendeels bevestigd door de VN en de
Wereldgezondheidsorganisatie.
De militaire campagne van Israël begon nadat Hamas op 7 oktober 2023 een grootschalige
aanval uitvoerde, waarbij 1.200 Israëliërs werden gedood en 251 mensen gegijzeld. Sindsdien
zijn 454 Israëlische militairen omgekomen in gevechten in Gaza.
In de nacht van maandag op dinsdag kwamen bij luchtaanvallen op het vluchtelingenkamp
Nuseirat nog eens 30 mensen om, waaronder 14 vrouwen en 12 kinderen, aldus het medisch
personeel van het Al-Awda ziekenhuis.
Internationale reacties
De Palestijnse president Mahmoud Abbas noemde het Britse voornemen “een moedige stap”. De
Amerikaanse oud-president Donald Trump verklaarde dat hij tijdens zijn recente ontmoeting met
Starmer in Schotland niet over de erkenning van Palestina had gesproken. Later, aan boord van
Air Force One, voegde hij toe dat Hamas “niet beloond mag worden”.
Israël blijft ontkennen dat het hongersnood inzet als oorlogsmiddel. De Israëlische regering stelt
dat zij de afgelopen twee maanden 5.000 hulpkonvooien heeft toegelaten. Israël en de VS
beweren dat Hamas hulp zou onderscheppen, maar volgens de VN is er geen bewijs voor
systematische hulpdiefstal.
Hoewel erkenning van Palestina grotendeels symbolisch is, aangezien Israël nog altijd grote
delen van het beoogde Palestijnse grondgebied bezet, zou een besluit van het VK van groot
geopolitiek belang zijn. Zeker als andere westerse landen dit voorbeeld volgen.