Op dinsdag 7 mei start in het Vaticaan het conclaaf waarin een nieuwe paus gekozen zal worden.
Dat maakte het Vaticaan maandag bekend, na een besloten bijeenkomst van kardinalen, enkele
dagen na de uitvaart van paus Franciscus. Zijn overlijden op 21 april markeerde het einde van
een pontificaat dat bekendstond om hervormingsgezindheid en openheid voor maatschappelijke
discussie.
In totaal zullen 135 kiesgerechtigde kardinalen – allen jonger dan 80 jaar – vanuit alle delen van
de wereld bijeenkomen om te beslissen over het toekomstige hoofd van de Rooms-Katholieke
Kerk, die wereldwijd 1,4 miljard gelovigen telt. Het conclaaf zal plaatsvinden in de beroemde
Sixtijnse Kapel, die inmiddels is gesloten voor toeristen om plaats te maken voor de geheime
beraadslagingen. Daarbij worden eeuwenoude tradities gecombineerd met moderne
beveiligingsmaatregelen tegen spionage.
Hoewel eerdere conclaven in 2005 en 2013 snel verliepen, verwacht men nu een langere
stemperiode. Zweeds kardinaal Anders Arborelius merkte op dat veel kardinalen elkaar nog
nooit eerder persoonlijk hebben ontmoet, mede doordat paus Franciscus de laatste jaren
kardinalen benoemde uit minder vertegenwoordigde landen zoals Myanmar, Haïti, Rwanda en
Zweden. “We moeten elkaar eerst leren kennen,” aldus Arborelius.
Tijdens de voorbereidende bijeenkomsten zijn meerdere thema’s besproken, waaronder de
aanpak van seksueel misbruik, de wereldwijde verspreiding van het geloof, interreligieuze
relaties en de eigenschappen die de nieuwe paus zou moeten bezitten om deze uitdagingen
effectief aan te pakken.
Ongeveer 190 kardinalen woonden maandag de bijeenkomst bij, waaronder circa 100
kiesgerechtigden. De startdatum van het conclaaf werd opzettelijk vastgesteld op 7 mei, zodat er
extra tijd is voor gesprekken en oriëntatie.
De katholieke wereld is verdeeld over de koers die de nieuwe paus moet varen. Kardinaal Walter
Kasper, die zelf niet deelneemt aan het conclaaf vanwege zijn leeftijd, benadrukte in een
interview met La Repubblica dat de massale opkomst bij de begrafenis van Franciscus – naar
schatting 400.000 mensen – aantoont dat er brede steun is voor zijn benadering. “Het volk heeft
gesproken met zijn voeten,” zei Kasper, doelend op de behoefte aan voortzetting van Franciscus’
open houding ten aanzien van onderwerpen als de rol van vrouwen in de kerk en acceptatie van
LHBTIQ-gelovigen.
Niet iedereen deelt die visie. Traditioneel ingestelde kardinalen, onder wie de Duitse kardinaal
Gerhard Ludwig Müller, vinden dat de kerk terug moet keren naar haar orthodoxe fundamenten.
In La Stampa stelde Müller dat de kracht van de kerk niet ligt in het sluiten van compromissen,
maar in trouw aan de waarheid.
De komende dagen zullen cruciaal zijn voor de richting van de wereldkerk. Of het pad van
Franciscus wordt voortgezet of ingeruild voor een meer behoudende koers, zal afhangen van de
uitkomst van dit historische conclaaf.