Minister Diana Pokie van Sociale Zaken en Volkshuisvesting waarschuwt dat het bestand van de vijf sociale financiële voorzieningen ernstig vervuild is en dat het systeem sterk gevoelig is voor corruptie en fraude, vooral bij de uitbetalingen in het binnenland.
Volgens Pokie zijn 223.267 mensen geregistreerd in het uitkeringsbestand — bijna de helft van de bevolking. Veel mensen ontvangen meerdere uitkeringen, soms zelfs alle vijf:
- Algemene Kinderbijslag (circa 83.000 kinderen)
- Uitkering voor zwakke huishoudens (28.852 personen)
- Koopkrachtversterking
- Uitkering voor mensen met een beperking (25.906 personen)
- Algemene Oudedagsvoorziening (79.904 personen)
- Beneficiary Information System (46.038 personen)
Een effectief controlesysteem ontbreekt, waardoor achterstanden en misbruik nauwelijks worden aangepakt.
Monikarta-problemen
Het enige bestaande uitbetalingssysteem, Monikarta, werkt alleen in de kuststreek. In het binnenland wordt de uitkering hooguit twee keer per jaar betaald, maar in de afgelopen vijf jaar gebeurde dit slechts twee keer. Ambtenaren vervoeren daarbij grote hoeveelheden contant geld, wat volgens Pokie leidt tot enorme risico’s, waaronder verdwenen geld en zelfs gezonken boten met geldkisten.
Fraude en nieuwe aanpak
Sinds 2021 zijn meer dan twintig fraudezaken gemeld bij de politie, maar de uitkomsten zijn onbekend. Om misbruik tegen te gaan, krijgen inspectie- en controleafdelingen nu meer bevoegdheden en worden huisbezoeken uitgevoerd om te verifiëren of huishoudens daadwerkelijk in aanmerking komen. Het Nationaal Leger zal logistieke ondersteuning bieden, en er komt een ‘backoffice’ om verdachte gevallen te onderzoeken.
Nieuw IDB-systeem
In samenwerking met de Inter-Amerikaanse Ontwikkelingsbank (IDB) wordt gewerkt aan een modern betalingssysteem, gekoppeld aan databestanden van de Belastingdienst, het Centraal Bureau Mechanische Administratie (Cebuma) en het Pensioenfonds. Uitkeringsgerechtigden zullen een uniek nummer krijgen om fraude vrijwel onmogelijk te maken.
Het parlement reageerde overwegend positief, al waarschuwde NPS-assembleelid Jerrel Pawiroredjo dat sociale voorzieningen een tijdelijk vangnet moeten blijven. “Mensen moeten niet meer gaan verdienen met uitkeringen dan met werken bij de overheid,” aldus Pawiroredjo.