Stichting Radjie Rijstindustrie moet binnen twee weken een terrein van bijna 200 hectare in de
zogenoemde Stalweide in Nickerie verlaten. Dat heeft rechter Sandra Nanhoe-Gangadin bepaald
in een recent vonnis. Volgens de rechter is de toewijzing van de grond aan Radjie door het
ministerie van Grondbeleid en Bosbeheer (GBB) onrechtmatig en had deze nooit mogen
plaatsvinden.
Opvallend is dat Radjie een commerciële hypotheek van SRD 5 miljoen op het terrein had
genomen, maar dat woog voor de rechter niet op tegen het algemeen belang. De rechter stelde
dat het behoud van het terrein voor de veeteeltsector zwaarder weegt dan de economische
belangen van een particuliere partij.
Dwangsom van SRD 1 miljoen per dag
De rechter liet weinig ruimte voor interpretatie. De stichting moet het terrein volledig ontruimen
en verlaten. Indien nodig mag de Staat daarbij gebruikmaken van de ‘sterke arm’. Wordt niet
binnen de gestelde termijn voldaan aan de ontruimingsplicht, dan moet Radjie een dwangsom
van SRD 1 miljoen per dag betalen, met een maximum van SRD 100 miljoen. Het vonnis is bij
voorraad uitvoerbaar.
De grond maakt sinds 2005 officieel deel uit van het ministerie van Landbouw, Veeteelt en
Visserij (LVV) en was bedoeld voor veeteeltontwikkeling. De overdracht aan Radjie in 2023
vond plaats zonder overleg met LVV of de districtscommissaris van Nickerie, wat volgens de
rechter indruist tegen de fundamentele beginselen van behoorlijk bestuur.
Bestuurlijke blunders en politieke chaos
De zaak legt opnieuw de vinger op de zere plek bij het ministerie van GBB, dat onder leiding
staat van minister Dinotha Vorswijk (ABOP). Het ministerie is al vaker bekritiseerd vanwege
wanordelijke en politiek gemotiveerde gronduitgifte. De affaire rond de Stalweide heeft voor
flinke politieke ophef gezorgd. Critici spreken van een ‘symptoom van chaos’ binnen GBB en
hekelen het feit dat gronden van strategisch belang zonder duidelijke toetsing in commerciële
handen belanden.
Opmerkelijk is de betrokkenheid van huidig minister van Justitie en Politie, Harish Monorath
(ABOP), die in zijn vorige functie als landsadvocaat bij GBB optrad toen Radjie een kort geding
tegen de Staat aanspande. De toenmalige minister van LVV, Parmanand Sewdien, beschuldigde
Monorath er destijds van de belangen van de Staat niet naar behoren te hebben verdedigd.
Grondinspecteur geschorst na ‘foutief advies’
In de nasleep van het schandaal werd een grondinspecteur van GBB geschorst. De man
verklaarde dat hij zich baseerde op foutieve gegevens in het dossier, waarbij het perceel verkeerd
werd aangeduid als onderdeel van de Europolder. Die vergissing leidde volgens hem tot een
foutief advies. Toch blijft de vraag overeind: hoe kan een terrein van bijna 200 hectare worden
uitgegeven zonder degelijke controle of overleg?
Hypotheekargument verworpen
Radjie verweerde zich in de rechtszaal door te wijzen op de verstrekte hypotheek van miljoenen
SRD, en het belang van de investering voor de rijstindustrie. Maar de rechter veegde dat
argument resoluut van tafel. Een hypotheek op een onrechtmatig uitgegeven perceel heeft geen
juridische waarde. Daarmee is het oordeel ook een waarschuwing aan banken, notarissen en
andere spelers die betrokken zijn bij dubieuze gronduitgiften: wie zich begeeft in juridische
schaduwgebieden loopt ernstige risico’s.
Hoewel de Staat de zaak overtuigend won, besloot de rechter dat beide partijen hun eigen
proceskosten moeten dragen, vermoedelijk vanwege de complexiteit van het dossier. Desondanks
is het signaal duidelijk: politiek gemakzuchtig handelen in het gronddomein wordt voortaan niet
meer getolereerd door de rechterlijke macht.