Vrijdag heeft Tropenbos Suriname (TBS) het Agroforestry-trainingscentrum in het Saamaka-
dorp Djanka Kondre feestelijk geopend. Dit centrum, bekend als een Agroforestry Farmer Field
School (AFF), combineert duurzame landbouwpraktijken met traditionele kennis. Het initiatief is
onderdeel van een groter programma van TBS en wordt gefinancierd door TotalEnergies.
Rudi van Kanten, directeur van TBS, benadrukte het belang van deze “kenki prakseri”, waarbij
boeren van elkaar leren. “Wat we hier ontwikkelen, leggen we vast in beeld en schrift, zodat
anderen er ook van kunnen profiteren,” aldus Van Kanten.
Het gebouw is gevestigd op grond van Djanka Kondre, een dorp in het gebied van Brownsweg.
Er is een overeenkomst gesloten met het traditioneel gezag, waarin staat dat TBS en het dorp
gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor het gebouw en het terrein, en deze zullen inzetten voor
trainingsactiviteiten.
Zwerflandbouw is, na goudwinning, een van de belangrijkste oorzaken van ontbossing in
Suriname. Hoewel het bos zich na verloop van tijd herstelt, leidt het afbranden tot verlies van
biodiversiteit, CO₂-uitstoot en bodemdegradatie. TBS werkt samen met lokale gemeenschappen
aan een duurzaam alternatief: landbouw die samenwerkt met het bos, gebaseerd op agroforestry-
technieken. De AFF-school combineert traditionele kennis van de Saamaka-bevolking met
wetenschappelijke inzichten.
Het doel is dat boeren uit Brownsweg, langs de weg naar Atjoni, en uit Boven-Suriname nieuwe
technieken leren om via landbouw bij te dragen aan inkomen, gezonde voeding en
gebiedsontwikkeling. Van Kanten hoopt dat steeds meer mensen kiezen voor landbouw,
voedselverwerking of toerisme in plaats van goudwinning.
Andere organisaties die actief zijn in het gebied kunnen, tegen een kleine vergoeding voor
onderhoud en beheer, gebruikmaken van het gebouw en het demonstratieveld.
Veertien boeren, waaronder zeven uit Brownsweg (van wie vijf vrouwen) en zeven uit Boven-
Suriname (twee vrouwen), zijn geselecteerd voor deelname aan de school. Zij waren eerder
betrokken bij TBS-projecten en zullen worden getraind op een demonstratieplot op het
schoolterrein. Dit perceel bestaat uit twee delen: één gebaseerd op wetenschappelijke inzichten
en boerenvoorkeuren, en het andere voor een traditionele aanpak. Dit creëert een leerrijke
wisselwerking tussen oud en nieuw.
De bouw van het schoolgebouw begon in september 2024, na goedkeuring van het traditioneel
gezag via een Free, Prior and Informed Consent (FPIC)-proces. Arbeiders uit het kustgebied en
de lokale gemeenschap werkten maandenlang samen aan de realisatie. Het resultaat is een
permanent centrum voor trainingen, experimenten en kennisuitwisseling op het gebied van
agroforestry.
Met deze school draagt TBS bij aan veerkrachtige gemeenschappen, bosbehoud en een duurzaam
voedselsysteem in Suriname.