Zonder gerichte actie zullen landen in Noord- en Zuid-Amerika tegen het einde van dit decennium te maken krijgen met een alarmerend tekort aan zorgpersoneel. De Pan-Amerikaanse Gezondheidsorganisatie (PAHO) schat dat het tekort kan oplopen tot wel 2 miljoen zorgmedewerkers, zo blijkt uit een nieuw rapport dat vandaag is gepresenteerd.
Van de 39 geanalyseerde landen halen 14 momenteel niet het minimaal aanbevolen aantal zorgverleners per 10.000 inwoners, een norm die door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is vastgesteld op 44,5. In landen als Haïti (6,38) en Honduras (7,13) zijn de tekorten bijzonder nijpend, terwijl Cuba en de Verenigde Staten juist bovengemiddeld presteren. Gemiddeld telt de regio 66,57 zorgverleners per 10.000 mensen, maar dat cijfer maskeert grote nationale verschillen.
Volgens PAHO-directeur Dr. Jarbas Barbosa is het leveren van universele gezondheidszorg ondenkbaar zonder voldoende en goed verspreid zorgpersoneel. “De cijfers tonen aan waar we actie moeten ondernemen. Het gaat niet alleen om meer mensen opleiden, maar ook om het behouden van personeel en het verbeteren van hun werkomstandigheden,” stelt hij.
Het rapport wijst op onderliggende oorzaken van het tekort, zoals vergrijzing, migratie van medisch personeel, en beperkte opleidingscapaciteit. Vooral de beschikbaarheid van psychologen, verloskundigen en eerstelijnszorgverleners blijkt in veel landen onder de maat of slecht geregistreerd te zijn.
Uit de gegevens blijkt ook een duidelijke gendertrend: bijna 90% van het verplegend personeel bestaat uit vrouwen. Hoewel de artsenpopulatie nog altijd licht mannelijk is, rapporteren steeds meer landen een toename van vrouwelijke artsen.
PAHO roept regeringen in de regio op om te investeren in de opleiding van zorgprofessionals, betere arbeidsvoorwaarden te creëren, en het zorgpersoneel rechtvaardiger te spreiden, met extra aandacht voor plattelandsgebieden en achtergestelde gemeenschappen.
“Het is niet alleen een kwestie van aantallen,” benadrukt Barbosa. “De uitdaging ligt in het inzetten van de juiste professionals op de juiste plek, met de vaardigheden die aansluiten op de lokale behoeften.”