De Iraakse autoriteiten zijn een onderzoek gestart naar een massale vissterfte in de moerasgebieden in het midden en zuiden van het land. Het gaat om het meest recente incident in een reeks ecologische rampen die Irak de afgelopen jaren teisterden.
Volgens functionarissen en milieuactivisten zou de oorzaak van de sterfte kunnen liggen in een ernstig zuurstoftekort in het water. Dit tekort is mogelijk ontstaan door een combinatie van lage waterstanden, hoge verdamping en stijgende temperaturen – allemaal versterkt door de aanhoudende klimaatverandering. Daarnaast wordt ook het gebruik van giftige chemicaliën en illegale visserijmethoden zoals elektrisch vissen als mogelijke boosdoeners genoemd.
“We hebben meerdere klachten ontvangen van bezorgde burgers,” zegt Jamal Abd Zeid, hoofd milieu van het gouvernement Najaf, dat zich uitstrekt van centraal tot zuidelijk Irak. “Daarom hebben we een technisch inspectieteam ingesteld om de situatie te onderzoeken.”
Het team zal onder meer de impact van watertekorten, het gebruik van gifstoffen, en elektrisch vissen onderzoeken. Er zijn ook zorgen over het gebruik van landbouwpesticiden, die via het irrigatiewater in de moerassen terecht zouden kunnen komen.
Volgens milieuactivist Jassim al-Assadi zijn grondige laboratoriumtests noodzakelijk om de exacte oorzaak vast te stellen. Hij waarschuwt bovendien voor de gevaren van chemisch vissen:
“Het is niet alleen gevaarlijk voor de volksgezondheid, maar ook voor het ecosysteem. Het gif stapelt zich op in de voedselketen.”
Irak kampt al jaren met ernstige droogteperioden. De waterstanden in rivieren zijn drastisch gedaald door zowel de klimaatverandering als de bouw van dammen door buurlanden Turkije en Iran, die het debiet van de Tigris en de Eufraat verminderen.
De terugkerende ecologische rampspoed ondermijnt het herstel van Irak, een land dat al decennialang gebukt gaat onder oorlogen en politieke instabiliteit. De vernietiging van natuurlijke leefomgevingen, zoals de eeuwenoude moerassen van Zuid-Irak, betekent een nieuwe klap voor de biodiversiteit én de lokale gemeenschappen die van visserij afhankelijk zijn.