In reactie op de nieuwe ronde Amerikaanse importheffingen heeft China zijn diplomatieke en
ambtelijke apparaat in hoogste staat van paraatheid gebracht. Volgens ingewijden heeft Beijing
functionarissen van meerdere ministeries opdracht gegeven zich volledig te richten op
tegenmaatregelen, waaronder het zoeken van internationale steun tegen de tarieven die door de
Amerikaanse president Donald Trump zijn ingesteld.
Bronnen binnen de Chinese overheid melden dat ambtenaren van de ministeries van
Buitenlandse Zaken en Handel hun verlofplannen moesten annuleren en permanent bereikbaar
moesten blijven. Propagandamedewerkers van de Communistische Partij zouden een centrale rol
hebben gespeeld in het coördineren van de publieke respons, waarbij op sociale media onder
meer fragmenten van voormalig leider Mao Zedong werden verspreid met uitspraken als: “Wij
zullen nooit toegeven.”
De agressieve koerswijziging kwam na de aankondiging van nieuwe heffingen op
“Bevrijdingsdag”, waarbij China werd uitgezonderd van een tijdelijke versoepeling die wel voor
andere landen gold. Peking, dat eerder nog probeerde escalatie te vermijden en pleitte voor
wederzijds voordelige relaties, lijkt zich nu in te graven in een meer confronterende opstelling.
Volgens diplomatieke bronnen in Beijing benaderden Chinese vertegenwoordigers andere landen
die eveneens getroffen zijn door het Amerikaanse handelsbeleid. In diplomatieke nota’s werd
samenwerking voorgesteld, onder meer aan traditionele bondgenoten van de VS zoals Japan,
Zuid-Korea en EU-lidstaten. Deze informatie is gebaseerd op gesprekken met meer dan een
dozijn betrokkenen uit Amerikaanse en Chinese regeringskringen, diplomatieke diensten en
academische instellingen.
Hoewel de meeste bronnen anoniem wensten te blijven vanwege de gevoeligheid van het
onderwerp, bevestigen zij dat China zijn internationale netwerk actief inschakelt om een
gezamenlijk front te vormen tegen de economische druk vanuit Washington.
Een woordvoerder van de Chinese ambassade in Washington verklaarde in reactie op vragen dat
China geen handelsoorlog wenst, maar er “ook niet voor terugdeinst”. Volgens hem zullen
unilaterale acties van de VS, waarbij internationale belangen worden genegeerd, “op steeds
sterkere tegenstand stuiten”.
De Chinese leider Xi Jinping liet tijdens een nationale toespraak doorschemeren dat het Chinese
volk beter is toegerust om economische ontberingen te doorstaan dan Amerikaanse burgers. Hij
riep op tot nationale eenheid en patriottisme in deze periode van toenemende spanningen.
Sinds de aankondiging van de nieuwe heffingen is de goederenhandel tussen beide landen sterk
teruggevallen. Peking heeft daarnaast beperkende maatregelen ingesteld op de import van
Amerikaanse cultuurproducten, waaronder films, en waarschuwt zijn burgers voor reizen naar de
VS.
President Trump verdedigde zijn beleid door te stellen dat China “in paniek raakte” na de eerste
Amerikaanse sancties. Volgens hem probeert Beijing wel tot een deal te komen, maar “weet men
daar simpelweg niet hoe dat aan te pakken.”
Washington verwijt China een structureel handelsoverschot te hebben opgebouwd door jarenlang
gebruik te maken van oneerlijke handelspraktijken. Eerdere pogingen om via onderhandelingen
tot een oplossing te komen, zouden volgens Amerikaanse functionarissen zonder resultaat zijn
gebleven.
Met de escalatie van de economische spanningen tussen beide grootmachten lijkt een snelle
diplomatieke doorbraak voorlopig onwaarschijnlijk.