Wat voor veel politieke partijen een moment van duidelijkheid had moeten zijn, eindigde
maandagavond in teleurstelling en verontwaardiging. Tijdens de openbare zittingen van de
hoofdstembureaus om 17.00 uur kregen de meeste partijen te horen dat hun ingediende beroepen,
die volgden op geconstateerde onregelmatigheden bij de kandidaatstelling op 25 maart, werden
afgewezen. Het zwaarst getroffen werd de Volkspartij Leefbaar Suriname (VLS), waarvan alle
zes beroepschriften op zowel ressortraads- (rr) als districtraadsniveau (dr) zijn verworpen.
De frustratie onder politieke leiders is groot. Dharm Mungra, voorzitter van De Nieuwe Leeuw
(DNL), noemt het beroepsproces oneerlijk en onrechtvaardig. Zijn collega Firosh Abdoelaziz
van de Arena Politieke Partij (APP) spreekt zelfs van doelbewuste uitsluiting, fraude en rancune.
Enkele partijen overwegen juridische stappen om de besluiten van de president ongedaan te
maken.
Volgens Robert Vishnudath, politiek leider van VLS, is het überhaupt problematisch dat het
staatshoofd als beoordelaar optreedt in verkiezingsgeschillen, aangezien de president zelf
kandidaat is en voorzitter is van een meedingende partij. “Hij heeft er belang bij dat andere
partijen worden uitgesloten. De kiesregeling geeft hem daarin een gevaarlijk monopolie,” stelt
Vishnudath. Hij suggereert bovendien dat de afwijzingen al vaststonden vóór de beoordeling van
de beroepschriften.
Ook bij andere partijen heerst onbegrip. De Nationale Partij Suriname (NPS) is geschokt dat in
Klaaskreek, Brokopondo, alle kandidaten zijn uitgesloten vanwege een eenvoudige tikfout in de
plaatsnaam—op het formulier stond “Marowijne” in plaats van “Brokopondo.” De kennisgeving
van het besluit werd op een late zaterdagavond door een deurwaarder overhandigd aan
partijvoorzitter Gregory Rusland. NPS overweegt juridische stappen.
Bij DNL werden drie beroepschriften afgewezen, waarvan er één betrekking had op een
vermeende vervalsing van een handtekening. Hoewel dit niet werd bewezen, stelde de president
dat het Centraal Hoofdstembureau (CHS) geen bevoegdheid heeft om handtekeningen te
controleren, waardoor de kandidaat definitief werd geschrapt. Daarnaast zijn in Wanica de
kandidatenlijsten van DNL volgens het hoofdstembureau “onvindbaar,” ondanks dat DNL zegt
deze zowel fysiek als digitaal te hebben ingediend. Mungra vermoedt politieke opzet, met name
omdat het veelal om ex-VHP’ers zou gaan.
Ook bij de Nationale Democratische Partij (NDP) werden vijf van de zes beroepschriften
verworpen. In Para werd een handtekening betwist, waarvoor de partij aangifte heeft gedaan. De
afwijzing wekt volgens partijwoordvoerder Ricardo Pank ernstige twijfels. “We gaan de
motieven van de president grondig analyseren.”
Abdoelaziz (APP) stelt dat zijn partij structureel is tegengewerkt sinds haar oprichting. Hij wijst
erop dat hun statuten pas in december 2024 werden goedgekeurd, ondanks eerdere indiening in 2022. Tijdens die goedkeuringsbijeenkomst zou de president zelf hebben gesuggereerd dat APP zich bij de VHP moest aansluiten in plaats van zelfstandig verder te gaan. “Wat moet ik nu denken van deze systematische uitsluiting?” vraagt hij retorisch, nadat zijn partij slechts één rr-kandidaat mag behouden.
Meerdere partijen zoals OPTSU, A-20 en de Partij Van Communicatie (PVC) rapporteren soortgelijke problemen. Bij PVC werd slechts één beslissing over een beroepschrift geleverd, terwijl er meerdere ingediend waren. Veel partijen zijn van mening dat de meeste afwijzingen zich richten op het elimineren van partijen op lokaal niveau, waarmee de democratische participatie ernstig onder druk komt te staan