De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Marco Rubio, heeft bevestigd dat de Verenigde Staten en Rusland deze week in Saudi-Arabië bijeenkomen voor gesprekken over het beëindigen van de oorlog in Oekraïne. Opvallend is dat Oekraïne en andere Europese landen niet zijn uitgenodigd voor deze besprekingen, wat heeft geleid tot bezorgdheid en kritiek vanuit Europa.
Rubio bagatelliseerde de Europese zorgen over hun uitsluiting en benadrukte dat, hoewel deze gesprekken een eerste stap zijn, Oekraïne en Europese landen betrokken zullen worden zodra er serieuze onderhandelingen plaatsvinden. Hij verklaarde: “Uiteindelijk zal er een punt komen – als het echte onderhandelingen worden, en zover zijn we nog niet – maar als dat gebeurt, zal Oekraïne erbij betrokken moeten worden, omdat zij zijn binnengevallen, en de Europeanen zullen erbij betrokken moeten worden, omdat zij ook sancties hebben opgelegd aan Putin en Rusland.”
De Amerikaanse delegatie, bestaande uit Rubio, nationaal veiligheidsadviseur Mike Waltz en Midden-Oosten-gezant Steve Witkoff, is al in Riyad aangekomen voor de geplande gesprekken. Deze besprekingen volgen op een recent telefoongesprek tussen president Donald Trump en de Russische president Vladimir Putin, waarin laatstgenoemde zijn interesse in vrede uitsprak.
Ondertussen hebben Europese leiders hun bezorgdheid geuit over het feit dat ze buitengesloten worden van deze eerste gesprekken. De Franse president Emmanuel Macron heeft een spoedtop georganiseerd om de situatie te bespreken en een gezamenlijke Europese strategie te bepalen. Voormalig NAVO-functionaris Stefanie Babst waarschuwde dat de VS onder president Trump niet langer een betrouwbare bondgenoot voor Europa is, en riep op tot een versterking van de Europese defensiecapaciteiten.
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft benadrukt dat zijn land betrokken moet worden bij elke serieuze poging tot vredesonderhandelingen. Hij uitte ook zorgen over voorstellen waarbij Oekraïense natuurlijke hulpbronnen zouden worden opengesteld voor Amerikaanse investeringen zonder adequate veiligheidswaarborgen.
De komende dagen zullen cruciaal zijn om te bepalen of deze initiële gesprekken kunnen leiden tot inclusieve en effectieve vredesonderhandelingen waarbij alle betrokken partijen een rol spelen.