Het ministerie van Binnenlandse Zaken (Biza) heeft maatregelen genomen om de transparantie en efficiëntie van de verkiezingen van 2025 te verbeteren. De traditionele aluminium stemhokken en melkbussen als stembussen maken plaats voor pvc-stemhokken en plastic boxen met genummerde kabelbinders ter vervanging van hangsloten.
Volgens Biza-directeur Nazier Eskak besparen deze aanpassingen US$ 12 miljoen ten opzichte van de verkiezingen van 2020, mede door lagere transportkosten.
Vanwege 17.500 nieuwe ‘first voters’ worden 23 extra stemlocaties ingericht, wat het totaal op 673 brengt. Per januari 2025 zijn er 401.854 kiesgerechtigden, waarvan 66% in Paramaribo en Wanica, met concentraties in Flora en Latour.
De overstap naar genummerde kabelbinders vermindert fraudegevoeligheid, omdat deze na sluiting niet zonder zichtbare schade kunnen worden geopend. De tellingsprocedure wordt digitaal bijgehouden ter voorkoming van manipulatie.
Het nieuwe kiesstelsel maakt van Suriname één kiesdistrict. Zetels worden evenredig verdeeld: als een partij 10% van de stemmen behaalt, krijgt deze ook 10% van de zetels. De berekening gebeurt centraal door het CHS via de methode van het grootste gemiddelde.
De wettelijke terinzagelegging (14 januari – 12 februari) riep discussie op. Assembleevoorzitter Marinus Bee stelde dat binnenlandbewoners onvoldoende gelegenheid hadden hun gegevens te controleren. Volgens Eskak werd de terinzagelegging landelijk tegelijk uitgevoerd, al startten pendeldiensten – wegens financiële beperkingen – later. In totaal werden 195 pendeldiensten ingezet.
Van 19 tot 24 februari kunnen politieke partijen zich registreren bij het CHS. Op 25 maart vindt de kandidaatstelling plaats, waarbij kandidaten voor de ressort- en districtsraden hun kandidaturen indienen bij de hoofdstembureaus.
Biza betrekt onafhankelijke waarnemers en maatschappelijke organisaties om de integriteit te waarborgen. Strengere naleving van de kieswet, bestrijding van fraude en inzet van digitale verificatie- en monitoringtools verhogen de transparantie.
Met deze hervormingen wil de Surinaamse overheid eerlijke en efficiënte verkiezingen garanderen, waarbij iedere stem telt en beschermd blijft tegen manipulatie.